در دنیای امروز که ایمنی سازه ها و ساختمان ها بیش از هر زمان دیگری اهمیت یافته، استفاده از پوششهای ضد حریق به عنوان یکی از مؤثرترین روش های محافظت در برابر آتش سوزی مورد توجه مهندسان و کارفرمایان قرار گرفته است. این پوششها با ایجاد یک لایه محافظ بر روی اجزای سازه مانند تیرآهن، ستون و دیوارها، از گسترش حرارت و آتش جلوگیری میکنند و در مواقع بحرانی، زمان لازم برای خروج ساکنین و انجام عملیات امداد را فراهم میسازند.
اما سوالاتی که معمولاً برای افراد پیش میآید این است که: پوشش ضد حریق دقیقاً چیست؟ چه انواعی دارد؟ قیمت آن چقدر است؟ و چگونه باید نوع مناسب آن را انتخاب کنیم؟ در این مقاله از ایمن آفرینان به تمامی این پرسش ها به صورت کامل پاسخ می دهیم. اگر به دنبال افزایش ایمنی پروژههای ساختمانی یا صنعتی خود هستید، این راهنمای جامع می تواند به شما کمک کند تا بهترین انتخاب را با آگاهی کامل انجام دهید.
پوشش ضد حریق چیست؟
پوشش ضد حریق (Fireproof Coating) به موادی گفته میشود که روی اجزای ساختمانی مانند اسکلت فلزی، دیوار ها، سقف ها یا داکتها اعمال میشوند تا در برابر حرارت و شعله های آتش مقاوم شوند و زمان تخریب سازه را بهطور قابل توجهی افزایش دهند. این پوشش ها بهگونه ای طراحی شده اند که در شرایط آتش سوزی، با کاهش نرخ انتقال حرارت به سطح سازه، از فروریختن زودهنگام ساختمان یا تاسیسات جلوگیری کنند.
هدف اصلی از استفاده از پوششهای ضد حریق، فراهمکردن زمان کافی برای تخلیه ساختمان، اجرای عملیات امداد و جلوگیری از گسترش آتش است. در بسیاری از موارد، همین چند دقیقه اضافه، میتواند جان انسانها را نجات دهد و خسارات مالی را به حداقل برساند.
تعریف فنی پوشش ضد حریق
از نظر فنی، پوششهای ضد حریق موادی هستند که در برابر دماهای بالا عملکردی پایدار دارند و بسته به نوعشان، میتوانند بین ۳۰ دقیقه تا ۴ ساعت مقاومت در برابر آتش ایجاد کنند. این مواد میتوانند بر پایه معدنی، رنگهای منبسطشونده، تختههای مقاوم در برابر آتش یا فومهای تخصصی باشند.
چرا پوشش ضد حریق مهم است؟
در هنگام آتشسوزی، دمای محیط در مدتزمانی کوتاه میتواند به بیش از ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد برسد. این دما باعث میشود سازههای فلزی تغییر شکل داده و مقاومت خود را از دست بدهند یا در مورد بتن، ترکخوردگی و ریزش جدی اتفاق بیفتد. استفاده از پوششهای مقاوم در برابر آتش باعث میشود این روند کند یا متوقف شود، تا نیروهای آتشنشانی زمان کافی برای کنترل بحران داشته باشند.
تفاوت پوشش ضد حریق با عایق حرارتی یا رنگ معمولی
یکی از اشتباهات رایج این است که پوششهای ضد حریق را با عایقهای حرارتی یا رنگهای صنعتی معمولی اشتباه میگیرند. در حالی که عملکرد و ترکیب این محصولات کاملاً متفاوت است:
ویژگی | پوشش ضد حریق | عایق حرارتی | رنگ صنعتی |
---|---|---|---|
مقاومت در برابر آتش | بسیار بالا | ندارد | ندارد |
تغییر حالت در برابر حرارت | واکنش خاص دارد (مثلاً منبسط میشود) | ندارد | ندارد |
کاربرد اصلی | ایمنی در برابر آتش | کنترل دمای محیط | زیبایی یا محافظت سطحی |
ترکیبات و عملکرد پوششهای ضد حریق
بسته به نوع پوشش، ترکیبات آن ممکن است شامل مواد معدنی، الیاف مقاوم در برابر حرارت، رزینهای خاص، ترکیبات سیلیکونی و مواد منبسطشونده باشد. این مواد در هنگام مواجهه با دمای بالا ممکن است:
- منبسط شوند و لایهای ضخیم و عایق تولید کنند
- گازهای غیرقابل اشتعال آزاد کنند
- حرارت را جذب یا منعکس کنند
- مانع عبور شعله یا دود به لایههای زیرین شوند
انواع پوشش ضد حریق
پوششهای ضد حریق بر اساس نوع ماده، روش اجرا و نوع سازهای که روی آن استفاده میشوند، به چند دسته کلی تقسیم میشوند. انتخاب نوع مناسب این پوششها بستگی به شرایط پروژه، الزامات فنی و میزان مقاومت مورد نیاز در برابر آتش دارد.
در ادامه با مهمترین انواع پوشش ضد حریق که در صنعت ساختمان و تأسیسات استفاده میشود آشنا میشوید:
۱. پوشش ضد حریق پایه معدنی
این نوع پوشش ها معمولاً ترکیبی از مواد معدنی مانند سیمان، پرلیت، گچ، ورمیکولیت و الیاف مقاوم در برابر حرارت هستند. اجرای آن ها به صورت پاششی (اسپری) یا ماله ای روی سطوح فلزی و بتنی انجام می شود.
ویژگی ها:
- مقاومت بالا در برابر حرارت
- قیمت اقتصادی
- مناسب برای فضاهای صنعتی یا مکانهایی که ظاهر سازه اهمیت زیادی ندارد
موارد کاربرد: سوله ها، پارکینگ ها، کارخانه ها، اسکلت فلزی ساختمان های بزرگ
۲. پوشش ضد حریق منبسطشونده (Intumescent Paint)
این نوع رنگ های ضد حریق در برابر حرارت واکنش نشان میدهند و منبسط می شوند تا لایهای ضخیم و عایق تشکیل دهند. این لایه مانع از رسیدن حرارت به سطح زیرین می شود.
ویژگیها:
- ظاهری زیبا و قابل رنگآمیزی
- مناسب برای فضاهای داخلی و سازههایی که در دید هستند
- سبک و کموزن
موارد کاربرد: ساختمان های اداری، تجاری، مراکز خرید، برجها، مجتمع های مسکونی لوکس
۳. پوشش ضد حریق تختهای (Fire Boards)
در این روش از صفحات پیش ساخته مقاوم در برابر آتش استفاده می شود که روی سازه پیچ یا چسبانده می شوند. این تخته ها معمولاً از مواد معدنی مانند سیلیکات کلسیم یا گچهای تقویت شده ساخته می شوند.
ویژگیها:
- اجرای سریع و تمیز
- مناسب برای پروژههای نوساز و بازسازی
- امکان تعویض و تعمیر آسان
موارد کاربرد: دیوار ها و سقف های کاذب، پوشش تیر ها و ستون ها در فضا های معماری حساس
۴. پوشش اسپری فایرپروف (Spray-Applied Fireproofing)
این نوع پوشش ها نیز از ترکیبات معدنی سبک ساخته شدهاند اما بهصورت پاششی با دستگاه روی سطوح فلزی یا بتنی اجرا می شوند. نوع خشک و تر دارند.
ویژگیها:
- اجرای سریع روی سطوح وسیع
- جذب صدا و افزایش عایق صوتی
- ضخامت قابل تنظیم
موارد کاربرد: اسکلت فلزی برجها، سقفهای صنعتی، تأسیسات زیرزمینی
۵. پوشش فوم یا فوم نسوز (کمتر رایج)
در برخی پروژه های خاص مانند صنایع پتروشیمی یا مخازن، از فوم های مقاوم به آتش استفاده می شود. این فوم ها یا به شکل اسپری اجرا می شوند یا به صورت عایق پیشساخته روی سطح قرار می گیرند.
ویژگی ها:
- سبک و انعطافپذیر
- عملکرد عالی در دماهای بسیار بالا
- قیمت بالا نسبت به سایر انواع
نوع پوشش | ظاهر نهایی | مقاومت در برابر آتش | هزینه | مناسب برای |
---|---|---|---|---|
پایه معدنی | معمولی | بالا | اقتصادی | پروژههای صنعتی و عمومی |
منبسطشونده | زیبا و رنگپذیر | بالا | متوسط تا بالا | سازههای در معرض دید |
تختهای | صاف و تمیز | بسیار بالا | متوسط | دیوار و سقفهای داخلی |
اسپری فایرپروف | معمولی | بالا | اقتصادی | اسکلت فلزی |
فوم نسوز | قابل پنهانسازی | بسیار بالا | گران | صنایع خاص و حساس |
قیمت و خرید پوشش ضد حریق در سال ۱۴۰۴
خرید پوشش ضد حریق و استفاده از آن مستلزم دانش کافی برای انتخاب بهترین نوع پوشش متناسب با پروژه شما می باشد لذا به شما توصیه می کنیم که پیش از اقدام به ثبت سفارش و خرید پوشش ضد حریق ابتدا از مشاوره رایگان ایمن آفرینان استفاده نمایید تا بهترین تجربه خرید را داشته باشید. در ادامه به موضوعات مهم در خصوص قیمت و خرید پوشش ضد حریق می پردازیم.
عوامل مؤثر بر قیمت
قیمت اجرای پوشش ضد حریق در ایران در سال ۱۴۰۴ به عواملی مانند نوع پوشش، ضخامت، متراژ سطح تحت پوشش، شکل هندسی سازه و روش اجرا وابسته است. همچنین برند سازنده و تجربه شرکت مجری نیز نقش موثری در هزینه نهایی دارد.
برآورد قیمت به ازای هر مترمربع
طبق بررسی های منابع معتبر در بازار ایران و همچنین شرکت ایمن آفرینان نحوه بررسی قیمت پوشش ضد حریق به صورت زیر می باشد:
- پوشش ضد حریق سیمانی یا گچی (پایه معدنی با مصالح بنایی): مناسب برای موارد صنعتی و با قیمت اقتصادی
- پوشش ضد حریق سبکتر و پایه معدنی (پرلیت یا الیاف معدنی): کیفیت بالاتر
- رنگ ضد حریق منبسطشونده (Intumescent Paint): گزینهای شیک و نازک
نوع پوشش | قیمت تقریبی (تومان/م²) | ویژگی شاخص |
---|---|---|
پایه سیمانی یا گچی | تماس بگیرید | اقتصادی، مناسب پروژههای صنعتی |
پوشش معدنی سبکتر (پرلیت، ورمیکولیت) | تماس بگیرید | مقاومت بالا، ظاهر بهتر |
رنگ منبسطشونده (Intumescent) | تماس بگیرید | ظاهری زیبا، مناسب سازههای داخلی |
هزینه اجرا (مواد + نیروی کار)
- هزینه اجرایی از اجزای اصلی قیمت تمامشده است و بسته به ضخامت، پیچیدگی سازه، دسترسی و تجربه تیم مجری، میتواند قابل ملاحظه باشد
- قیمت پوشش ضد حریق شرکتهایی مانند «ایرانپروف» برای محصولات خاص از حدود ۴۵٬۰۰۰ تا ۱۲۵٬۰۰۰ تومان به ازای هر مترمربع اعلام شده است که نشاندهنده اهمیت برند و جدول ضخامتهای استاندارد است
- همچنین شرکت ایمن آفرینان به تأکید روی مشاوره دقیق فنی و طراحی اختصاصی برای هر پروژه اشاره دارد که در قیمت نهایی تأثیرگذار خواهد بود.
نکات مهم برای خریداران
از دیگر نکات بسیار مهم که می بایست پیش از اقدام به خرید پوشش ضد حریق به آن ها توجه نمایید موارد زیر می باشد.
- بررسی نقشه سازه و تعیین ضخامت مورد نیاز توسط مشاور فنی، اولین گام برای برآورد هزینه دقیق است.
- انتخاب نوع پوشش با توجه به نوع سازه، محل اجرا (داخلی یا خارجی)، شرایط دید و الزامات مقاومتی.
- استعلام قیمت از چند شرکت معتبر و توجه به گارانتی، خدمات پس از فروش و سابقه اجرایی شرکت.
- بررسی روش اجرا: مثلاً اجرای اسپری منبسط شونده نیازمند تجهیزات خاص و نیروهای ماهر است که هزینه بالاتری به همراه دارد.
قیمت و خرید پوشش ضد حریق در مشهد
اگر قصد اجرا و یا خرید پوشش ضد حریق در مشهد را دارید، شرکت مهندسی ایمن آفرینان سناباد آماده ارائه خدمات خود به شما می باشد. ایمن آفرینان با در نظر گرفتن بروز ترین قوانین و استاندارد های بین المللی در حوزه خدمات اعلام و اطفا حریق و همچنین پوشش های ضد حریق می تواند بهترین انتخاب برای شما باشد.
سوالات متداول درباره پوشش ضد حریق
در این بخش به پرتکرار ترین سوالاتی که کاربران و کارفرمایان درباره انتخاب، خرید و اجرای پوشش ضد حریق دارند پاسخ داده ایم:
۱. آیا پوشش ضد حریق دائمی است یا نیاز به تعویض دارد؟
بسته به نوع پوشش، شرایط نگهداری و محیط اجرا، طول عمر پوشش ضد حریق میتواند بین ۱۰ تا ۳۰ سال باشد. اگر پوشش آسیب ببیند، دچار ترک شود یا در معرض رطوبت و خوردگی قرار گیرد، باید بازرسی و در صورت لزوم ترمیم یا تعویض شود.
۲. آیا همه ساختمانها به پوشش ضد حریق نیاز دارند؟
خیر. استفاده از پوشش ضد حریق بیشتر در ساختمانهایی که اسکلت فلزی دارند، طبق مقررات ملی ساختمان الزامی است. اما در بسیاری از پروژههای بتنی، سولههای صنعتی، برجها، بیمارستانها و مراکز پرتردد نیز برای افزایش ایمنی از این پوشش استفاده میشود.
۳. چه تفاوتی بین رنگ ضد حریق و پوشش پاششی وجود دارد؟
- رنگ ضد حریق (Intumescent): نازک، سبک، زیبا و قابل رنگآمیزی. مناسب برای فضاهای داخلی و سازههای در معرض دید.
- پوشش پاششی معدنی: ضخیمتر، مقاومتر در برابر ضربه و اقتصادیتر. مناسب برای فضاهای صنعتی یا اسکلتهای فلزی پنهان.
۴. آیا پوشش ضد حریق باعث تغییر ظاهر سازه میشود؟
پوششهای معدنی یا تختهای معمولاً ظاهر نهایی ضخیم و صنعتی دارند، اما رنگهای ضد حریق میتوانند با لایهای نازک و صاف روی سطح اعمال شوند و ظاهر سازه را حفظ کنند. در پروژههایی که زیبایی معماری اهمیت دارد، معمولاً از رنگ منبسطشونده استفاده میشود.
۵. برای محاسبه قیمت نهایی چه اطلاعاتی نیاز است؟
برای دریافت قیمت دقیق، شرکت مجری باید اطلاعات زیر را داشته باشد:
- نوع سازه (فلزی یا بتنی)
- ضخامت مورد نیاز طبق استاندارد
- متراژ سطوحی که باید پوشش داده شود
- نوع پوشش انتخابی
- محل پروژه و دسترسیها
۶. اجرای پوشش ضد حریق چقدر زمان میبرد؟
مدت زمان اجرا بستگی به متراژ، نوع پوشش، تعداد نیروها و شرایط محیطی دارد. بهطور معمول، در پروژههای معمولی بین ۳ تا ۱۰ روز کاری طول میکشد. در پروژههای صنعتی بزرگتر ممکن است مدت زمان بیشتری نیاز باشد.
۷. آیا پوشش ضد حریق تنها برای سازههای فلزی کاربرد دارد؟
خیر. این پوشش ها می توانند روی تمامی پوشش های زیر اجرا شوند.
- سازههای فلزی
- دیوارهای بتنی یا گچی
- کانالهای تأسیساتی
- سقفها و حتی برخی کابلها